Het grootste verdriet op aarde
is missen van wie men houdt
vier verhalen van Steen
Steensen Blicher
Blicher
geeft in zijn verhalen regelmatig lyrische beschrijvingen van
'zijn' heide, waar hij vaak lange tochten ondernam. Toch was
Blicher geen schrijver van idyllische verhalen, hij schreef
over de tragiek van het bestaan en over menselijke conflicten.
Zijn verhalen spelen in verschillende
milieus, milieus die hij van binnenuit kende. Blicher
beschreef de werkelijkheid zoals die zich aan hem voordeed,
met gewone mensen in dagelijkse situaties. Daarmee is hij een
van de eerste realistische schrijvers in Denemarken. Veel van
zijn verhalen werden geschreven voor tijdschriften en werden
pas later gebundeld en als boek uitgegeven.
Karakteristiek voor veel van Blichers verhalen is
dat de verteller onderdeel uitmaakt van het verhaal of vanuit
eigen waarneming en opvattingen de gebeurtenis vertolkt, een
ik-verteller met eigen belangen. Dat maakt de verteller niet
meteen onbetrouwbaar, maar misschien wel datgene wat wordt
verteld. Want hoe betrouwbaar is de vertolking die de
verteller geeft als de verteller de wereld om hem heen
vertolkt. Niet dat de vertolking per definitie onbetrouwbaar
is, hij is persoonsgebonden. Dat blijkt als door een
plotselinge gebeurtenis het verhaal een andere wending krijgt
waardoor er een ander perspectief mogelijk is, een andere
vertolking dan die de verteller geeft.
Deze verteltechniek zou 'de onbetrouwbare verteller' genoemd
kunnen worden, maar de vertelling kent geen aanknopingspunten
om vast te stellen wat wel en niet betrouwbaar is en dus om de
onbetrouwbaarheid van de verteller te ontmaskeren. De
vertolking van het verhaal komt bij de lezer te liggen, met
wie de verteller in dialoog is en tot wie hij zich af en toe
rechtstreeks richt.
In zijn verhalen laat Blicher zien dat deze
vertolkingonzekerheid de grondslag is van het menselijk
bestaan, een bestaan dat niet geleefd kan worden zonder
vertolking. En onzekerheid over de juistheid van die
vertolking.
Blicher wordt beschouwd als een van de
grote klassiekers in de Deense literatuur. Veel latere
schrijvers hebben zich door hem laten inspireren en hebben van
hem geleerd.
Gedichten van Blicher zijn op muziek
gezet en behoren nog steeds tot de Deense zangschat.
De vier in dit boek opgenomen verhalen
worden gerekend tot de
top van Blichers verhalenproductie.